بررسی موانع صادرات مرکبات و ارائه راه کارهایی برای افزایش صادرات

کاهش درآمد حاصل از صدور نفت و نوسانات شدید آن، افزایش جمعیت کشور، کاهش قدرت خرید، درآمدهای نفتی در نتیجه به هم خوردن رابطه مبادله به نفع کشوری صنعتی و پیشرفته در راه تجارت با کشورهای جهان سوم و از همه مهتر پایان پذیر بودن منابع طبیعی و از جمله نفت باید زنگ خطر را برای ما و خصوصاً برنامه ریزان و سیاست گذاران اقتصادی کشور به صدا در آورده و ما را به

دسته بندی	اقتصاد
بازدید ها	1
فرمت فایل	doc
حجم فایل	71 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	57

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

-1 مقدمه:

کاهش درآمد حاصل از صدور نفت و نوسانات شدید آن، افزایش جمعیت کشور، کاهش قدرت خرید، درآمدهای نفتی در نتیجه به هم خوردن رابطه مبادله به نفع کشوری صنعتی و پیشرفته در راه تجارت با کشورهای جهان سوم و از همه مهتر پایان پذیر بودن منابع طبیعی و از جمله نفت باید زنگ خطر را برای ما و خصوصاً برنامه ریزان و سیاست گذاران اقتصادی کشور به صدا در آورده و ما را به این باور رسانده باشد که توسعه صادرات غیرنفتی و رهایی یافتن از اقتصاد تک محصولی متکی به درآمد های نفتی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. امروز توسعه صادرات غیرنفتی تنها افزایش درآمدهای ارزی از طریق صدور انواع کالاهای ساخته شده و خدمات محدود نمی شود. بلکه توسعه صادرات نقش مهمتری را به عنوان یک استراتژی رشد و توسعه اقتصادی به عهده دارد. در اجرای استراتژی توسعه صادرات بخشهای مختلف اقتصادی شامل صنعت، معدن، خدمات، بهداشت، کشاورزی، و غیره.... مورد توجه قرار می گیرد.

با توجه به نکته که کشورمان به دلیل شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی جزء محدود کشورهای دنیا است که قابلیت بالایی در تولید محصولات کشاورزی داراست و از نظر تنوع در بخش باغداری و محصولات باغی سومین کشور دنیا پس از کشورهای چین (اول) و ترکیه و آمریکا (مشترکاً دوم) می باشد. می توان به عنوان بخشی از استراتژیهای توسعه صادرات کشور به بخش کشاورزی و باغداری معطوف شد و با تولید انواع محصولات کشاورزی و باغی علاوه بر تامین نیازهای داخل به صدور این محصولات و درآمدی که ارزی حاصل از آن چشم داشت.

2-1 تعریف موضوع

موضوعی که در این تحقیق مورد بررسی قرار خواهد گرفت «بررسی موانع صادرات مرکبات کشور و ارائه راهکارهایی برای افزایش صادرات آنها می باشد» کشور ما سرزمین پهناوریست که از شرایط آب و هوایی بسیاری متنوعی برخوردار است. همین شرایط آب و هوایی و اقلیمی متنوع زمینه بسیار مساعدی را برای تولید انواع و اقسام محصولات کشاورزی فراهم آورده است. بخشی از این تولیدات به مصرف داخلی می رسد و بخش قابل توجهی از آن نیز قابل صدور به سایر کشورهای دنیا است.

مرکبات نیز به دلیل همین شرایط مساعد آب و هوایی و خاک مناسب در اغلب نقاط کشور به ویژه شمال و جنوب کشور قابل کشت و پرورش است و ذکر این نکته ضروری است که تولید فعلی مرکبات کشور در تولید این محصولات می توان با افزایش سطح زیر کشت و در نتیجه تولید آن به افزایش صادرات آن امیدوار بوده پس با توجه به ظرفیت موجود صاردات این محصولات می توان مقدار قابل توجهی ارز وارد سیستم اقتصادی کشور کرد و با توجه به اینکه در برنامه های اقتصادی دولت برای صادرات محصولات غیرنفتی اهمیت خاصی قائلند. لذا بررسی و تخصص پیرامون این موضوع می تواند راهگشا باشد. در این راستا تحقیق حاضر به بررسی و تبیین مواننع موثر بر افزایش صادرات مرکبات می پردازد و تلاش بر این است که مولفه ی مهمی نظیرتسهیلات و نگهداری انبار سیستم بسته بندی، سیستم حمل و نقل و انجام بازاریابی به طور صحیح و میزان اهمیت و تاثیر هر یک از این چها مولفه در افزایش صادرات مرکبات مورد بررسی و شناسایی قرار گیرد.

3-1 اهمیت موضوع

صادرات فعالیتی بسیار پیچیده و دارای ظرافت های خاصی خویش است. توسعه صادرات امری آسان نیست. برای فروش بیشتر کالا به خریداران شرایط و عمل مساعد بسیار لازم است نه فقط جلب رضایت مصرف کننده خارجی نسبت به کیفیت قیمت، شرایط عرضه، بازار رسانی و خدمات پس از فروش کالا لازم است. بلکه با توجه به این نکته ضروری است که کشور با رقبای سرسخت قدرتمند در این زمینه روبرو است. بدون مطالعات مشکلات و تنگناها و بررسی تحقیق مستمر پیرامون عوامل موثر در افزایش صادرات توسعه صادرات غیرنفتی ممکن نیست بسیاری از کشورهای توسعه یافته و حتی در حال توسعه دنیا مبالغ هنگفتی را به انجام پژوهشهای علمی به تخصیص می دهند.

در راه صادرات محصولات کشاورزی و از جمله مرکبات که ظرفیت بالایی برای تولید و صادرات آن در کشور وجود دارد موانع بسیاری پیش روی ماست. تولید فعلی مرکبات کشور سالانه بیش از سه میلیون و هفتصد هزار تن است و بررسی انجام شده نشان می دهد که از این مقدار 700 هزار تن حدود 20% آن قابلیت صدور دارد. اما میزان فعلی صادرات این محصول در حدود 70 هزار تن در سال است یعنی در حدود 10% از ظرفیت صادراتی موجود که این رقم بسیار ناچیزی است فراوان مشاهده شده است که کشور عین که تولید بسیار ناچیزی نسبت به کشور ما دراد چندین برابر ما صادرات مرکبات درند.

4-1 هدف از انتخاب موضوع

مرکبات یکی از انواع محصولات کشاورزی است که در سال اخیر جزء اقلام صادراتی کشور قرار گرفته است با توجه به اینکه ظرفیت صادراتی این محصول بسیار بیشتر از حجم فعلی صادرات فعلی صادرات آن است این تحقیق به دنبال این است که موانع موجود صادرات مرکبات را شناسایی و معرفی نماید.

فصل دوم – ادبیات موضوع

2-1 سایر مطالعات انجام شده

تحقیقات و سمینارهای انجام شده و مقالات ارائه شده اغلب در ارتباط با کاشت و تولید مرکبات بوده و به امر صادرات و بازاریابی مرکبات کمتر پرداخته شده است. از مواردی که در آن به امر صادرات توجه شده است به یک گزارش تحقیق ارائه شده تحت عنوان نگاهی به بازارهای فروش میوه و تره بار صادراتی در کشورهای آن سوی خلیج فارس که ارائه شده است. همچنین در 15 شهریور 1378 سمیناری تحت عنوان بازاریابی و توسعه صادرات مرکبات ایران در دانشگاه مازندران برگزار شد که در این سمینار علاوه بر جنبه های کشاورزی مرکبات به امر صادرات و بازاریابی آن نیز پرداخته شده است. اما جامع ترین تحقیقی که تاکنون در ارتباط با تجارت مرکبات انجام شده در کتابی تحت عنوان بازار جهانی مرکبات و کیوی در سال 75 منتشر شده است. بخش اعظم این کتاب به صادرات و واردات مرکبات اختصاص یافته و به طور مفصل در مورد تجارت مرکبات بحث شده است. و همایش شناخت استعداد های بازرگانی اقتصادی استان مازندران که در تاریخ 12/2/76 برگزار شد مقاله ای در ارتباط با بررسی مزیت نسبی مرکبات استان مازندران جهت صدور به کشورهای آسیای مرکزی ارائه شده است.

2-2 تاریخچه مرکبات

منشأ مرکبات در اصل نواحی حاره و معتدله بود. و این گیاه توسط مردم چین از مدتها قبل شناخته و کشت شده است. چین مبدا اولیه پرتقال به صورت وحشی و شمال هندوستان مبدا اصلی انواع نارنگی و لیمو شمرده می شود. پیدایش بذر برخی از مرکبات نظیر نارنج و بالنگ در بین النهرین زمان کاشت آنها به هزاره چهارم قبل از میلاد منتسب می کند.

در ایران در حدود 300 سال قبل از میلاد در مناطق گرمسیری استان خوزستان خصوصاً در شوش و شوشتر کشت شده است در همین سالها یعنی در حدود 300 سال قبل از میلاد مورخی به نام تئوفراتوس یک نوع از مرکبات به نام Citrurs Media را در اروپا دیده و از آن نام برده است. چندین قرن بعد اعراب پرتقال و لیموترش و نارنج را به آفریقا و اسپانیا و چند کشور همجوار برده اند و در قرن شانزدهم میلادی پرتقال به اروپا معرفی و کشت شد . در سال 1492 کریستف کلمب در دومین سفر خود بذور مرکبات (پرتقال – لیمو – نارنج – نارنگی) را به آمریکا برده و در محلی که اکنون هائیتی نامیده می شود کشت نمود. در سال 1590 مرکبات در برزیل کاشته شد و به این ترتیب مرکبات در دنیای امروز توسعه یافته است.

در ایران مرکبات موجی وجود نداشته و اعراب با فتوحاتی که نموده اند بزرگترین عامل انتشار مرکبات بودند و هنگام حمله به ایران مرکبات را نیز به ایران آوردند. پس از اعراب پرتقالی ها انواع مرکبات را به ایران آورده و در مناطق جنوبی کشور کشت نموده و تدریجاً در شمال نیز کاشته شده است. در این اواخر از کشورهای ترکیه، لبنان، آمریکا ارقام تجارتی آن وارد کشور شد و در نواحی شمال کشت شده است.

مرکبات از خانواده Puta ceose است که بیش از هزار گونه آن تاکنون شناخته شده است. در قرن 18 با بروز بیماری پوسیدگی طوقه در ایتالیا پیوند مرکبات به روی نارنج و سایر پایه های مقاوم به بیماری قارچی کموز مرسوم گردید که به تدریج با بروز این بیماری در سایر کشورهای مرکبات خیز دنیا این شیوه رایج یافت از جمله در ایران که در سال 1298 با از بین رفتن اولین گروه درختان پرتقال، عمل پیوند مرکبات نیز آغاز شده است. در سال 1309 ارقام اصلاح شده و تجاری مرکبات وارد کشور شد و در شمال ایران مخصوصاً رامسر کاشته شده که عبارت بودند از پرتقال تامسون، ناول،

* فتحی – جیبه بازار جهانی مرکبات – انوری – فاطمه مرکبات شمال ایران

* ملک آرا – عباس کلیاتی درباره مرکبات – نشریه فنی

خونی، بروهن، شاموطی، والنیا و نارنگی های انشو، گلمانتین، پرتقال تامسون، ناول از بین رفت و از آن تاریخ به بعد این سه رقم به عنوان ارقام انتخابی و اصلی در شمال کشور مورد ازدیاد قرار گرفت که البته بعدها دو رقم دیگر نارنگی ایشی کوا، سوجی یاما نیز در برنامه ازدیاد قرار داده شده اند.

* غلامرضا ملکشاهی – مبدا جغرافیایی و تاریخچه مرکبات در جهان بازاریابی دانشگاه مازندران

2-3 مشخصات کلی مرکبات

2-3-1- موقعیت مرکبات در کشور

مرکبات از محصولات کشاورزی است که توسط سازمان بین المللی جزء محصولات غذایی با قیمت بالا تقسیم بندی شده و کشش قیمتی تقاضای آنها معمولاً بالاست. روند تجارت این محصولات فزاینده است. دلایل این امر تغییر الگوی تغذیه در نتیجه بالا رفتن درآمد سرانه، رشد شهرنشینی و درک اهمیت سلامتی، تغییر الگوی تغذیه همراه با پیشرفت تکنولوژی در صنایع غذایی و نیز محدود شدن عوامل بازدارنده تجارت که با انجام مذاکرات دوراروگوئه و تشکیل سازمان تجارت جهانی شدت بیشتری گرفته است.

2-3-2 انواع مرکبات کشت شده در ایران و ویژگیهای آنها

انواع واریته های پرتقال که در ایران کاشته می شود عبارت از:

پرتقال محلی – تامسون – ناول – والنیا – شاموطی، یافا، پرتقال خونی، واشنگتن ناول، مارس که در شمال بیش از نود درصد مرکبات کاشته شده را انواع محلی سیاه ورزی، تامسون ناول، واشنگتن ناول تشکیل می شود

* حمید نژاد محمود – مارکتینگ مرکبات از دید سیستماتیک

نارنگی و گریب پورت:

در بین نارنگی ها، نارنگی وانسی، گلمانتین، موزجون، انشو، کینو.در میان گریب فورت واریته های ناول واشنگتن (توسرخ)، مارش (توسفید)، شامبر (روسفید توسرخ) روبلاش (تو سرخ و روسرخ) و مارش ارلی (انواع زودرس) مهترین ارقام کشت شده در مناطق مرکبات خیز کشور را تشکیل می دهد.

نارنگی انشو زودرس ترین نارنگی موجود در شمال ایران بدون هسته پرمحصول و بازار پسند است. نارنگی محلی که در دی ماه می رسد دارای هسته و مزه ای شیرین و خوش طعم است و گلمانتین از دیگر ارقام عمده مرکبات شمال را تشکیل می دهد. همچنین انواع لیموترش، لیموترش، لیمو آب، نارنج، بالنگ، بوملوس نیز در کشور کشت و تولید می شود که مناطق عمده تولید لیمو استان فارس در مناطق جهرم، کازرون، داراب، ممسنی، و شهرهای میناب، بندرعباس در استان هرمزگان است.

2-4 درجه بندی جهانی مرکبات

در بازارهای جهانی مرکبات را به چهاردسته تقسیم می کنند:

درجه عالی (Extra Class)

داشتن کیفیت برتر، شکل ظاهری و فرم و رنگ خوب و عاری بودن از هرگونه نقص ضروری است.

درجه یک (Class 1)

داشتن کیفیت برتر، شکل ظاهری، فرم و رنگ خوب تا حدی که بتوان میزان تازگی و رسیده بودن هر واریته را به خوبی نشان دهد.

درجه دو (Class 2)

میوه هایی که درجه عالی و درجه یک نیستند ولی حداقل شرایط عمومی ذکر شده بالا را دارا هستند.

درجه سه (Class 3)

میوه هایی که درجه هستند ولی ممکنست مادگی خود را از دست بدهند.

2-5 شرایط آب و هوایی مناسب کشت و پرورش مرکبات:

مرکبات در ردیف میوه جات گرمسیری و نیمه گرمسیری قرار می گیرند. پراکندگی جغرافیایی آن بین عرض 40 درجه شمالی و جنوبی است احتیاجات مرکبات بین 8 تا 11 هزار ساعت حرارت بالاتر از ده درجه سانتی گراد است و به ارقام زودرس، میان رس، دیررس، تقسیم می شوند. تعرق درختان مرکبات به واسطه شرایط آب و هوایی مورد نیاز همیشه سبز بودن شاخ و برگ بالاست و در نتیجه نیاز این این درختان به آب به ویژه در زمان شکوفه کردن و تشکیل میوه تا رشد کامل آن به اوج خود می رسد.

در مناطق مرطوب پوست میوه نازکتر و میوه آب تر از رقم مشابه کاشته شده در آب و هوای خشک است.

در مناطق با روزهای گرم و شبهای خنک رنگ میوه بهتر و بازارپسند است.

درخت مرکبات به خوبی در آب و هوای گرم و نیمه گرم رشد می کنند. در آنجایی که در مناطق شمالی کشور درجه برودت گاه به 3 تا 4 درجه زیر صفر می رسد می توان گفت که کشت مرکبات در این ناحیه با توجه به خطر سرمازدگی از نظر اقتصادی صحیح نبوده است هر چند نسبی رطوبت هوا در این منطقه برای رشد مرکبات بسیار مناسب است اما در جنوب کشور به دلیل پراکندگی مناطق کشت که دارای آب و هوای متغیر و نوع خاک متفاوتی هستند واریته های متنوعی کاشت می شود.

2-6 احتیاجات غذایی درختان مرکبات

مرکبات از جمله درختان پرنیاز به مواد غذایی هستند به طوریکه مقدار موجود مواد حتی در غنی ترین خاکها به تنهایی تکافوی احتیاجات آنها را نمی کند. زیرا همه ساله مقدار متناوبی از مواد غذای همراه با میوه از درخت و خاک خارج می شود که در صورت عدم جبران آنها از طریق افزایش کود به خاک درختان تدرجاً ضعیف می شوند.

مرکبات نیز مانند سایر گیاهان و جانوران برای ادامه حیات به غذا، آب و هوا احتیاج دارند تامین این نیازها به میزان کافی موجب افزایش محصول مقاومت در برابر آفات و امراض، مقاومت در برابر

* ابراهیمی یونس آنچه یک باغدار مرکبات از نتایج بررسی انجام شده در شمال ایران باید بداند

سرما و گرما، افزایش طول عمر و بالاخره بهبود کیفیت میوه می گردد. بعد از آب و گاز کربنیک مهمترین موادی که درخت برای رشد و نمو آن احتیاج دارد عبارت است از ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و گوگرد که چون نیاز گیاه به این عناصر از نظر مقدار زیاد است آنها را به عنوان مواد پرمصرف یا پر نیاز می نامد.

2-7 بررسی وضعیت سطح زیر کشت و تولیدات مرکبات کشور:

ایران اسلامی از لحاظ تنوع محصولات باغی در مکان سوم جهان پس از کشورهای چین با (17 محصول) و ترکیه و آمریکا (هریک با 16 محصول) قرار دارد. این مسئله نشانگر این است که ظرفیت تولید کشور در انواع محصولات باغی در حد بالایی قرار دارد.

سطح زیر کشت میزان تولید – عملکرد مرکبات در کل کشور به تفکیک نهال بارور از سال 76 تا 71 واحدهکتار، تن، کیلوگرم

* خویی – سلطنت – راهنمای تغذیه مرکبات

سال	سطح زیر کشت باغات با اجتناب درختان پراکنده		میزان تولید	عملکرد
	فعال	بارور
76	33352	180743	3070984	16961
77	30956	187358	2757581	14718
78	30836	196499	3050877	1526
79	21420	200105	3051008	15247
80	30433	208699	3167736	16695
81	388850	208699	3484172	17788
82	39853	209999	3499412	18884

استان مازندران با صدور 4/37 درصد سطح بارور بیشترین نوع تولید مرکبات کشور داراست. استان فارس، مناطق جیرفت، کهنوج هرمزگان و کرمان مقامهای دوم تا 5 را اختصاص دادند.

کمترین سطح زیرکشت بارور مرکبات استان ایلام تعلق دارد.

میزان تولید

میزان تولید مرکبات کشور در سال 80 معادل 000/712/4 تن بوده است. بیشترین تولید در مازندران با 6/39% کل تولید کشور می باشد. استانهای فارسی – جیرفت، کهنوج، هرمزگان به ترتیب 8/35% ، 4/23%، 13% رتبه بندی دوم را به خود اختصاص دادند. چهار استان مذکور مجموعاً 3/91 درصد کل تولید را داراست. 87% دیگر و بقیه استانهای کشور صورت می گیرد. حدود 4/64 تولید در کشور فقط در استان مازندران جیرفت، کهنوج حامل می شود.

استان مازندران به عنوان بزرگترین استان تولید مرکبات کشور عملکردی در حدود 17836 کیلوگرم در هکتار دارد که میزان عملکرد این استان وارده سوم پس از استان فارس، کهگیلویه و بویر احمر قرار می دهد.

2-8 تولید جهانی مرکبات

تولید مرکبات در جهان از متوسط 5/57 میلیون تن در اوائل دهه 1980 به رقم رکودگونه 000/918/1 تن در سال 1998 رسیده است بخش اعظم افسانه برداشت محصول مرکبات در جهان طی این سالها مرهون توسعه کشت مرکبات در کشورهای در حال توسعه به ویژه برزیل، ایران، هند – کوبا – مصر- بوده است. شرایط آب و هوایی مناسب در کنار افزایش درختان پربازده و قیمتهای نسبتاً مناسب مرکبات در بازارهای جهانی از عوامل مهم در ازدیاد محصول کشورهای مذکور بوده است. با آنکه در بیش از 100 کشور جهان انواع متفاوتی از گونه های مرکبات بعمل می آید اما در کشور برزیل ، ایالات متحده آمریکا، چین، اسپانیا، ایتالیا، مکزیک در سال 1995 بیش از 8% از تولید جهانی مرکبات را به خود اختصاص داده اند.

سطح زیر کشت میزان تولید و عملکرد مرکبات در هکتار مرکبات به تفکیک استان:

نام استان	سطح کشت باغات با احتساب درختان پراکنده		میزان تولید (تن)	عملکرد (کیلوگرم)
	نهال	بارور
ایلام	25	5	24	02/5086
بوشهر	641	2202	18027	61/8187
جیرفت (کهنوج)	2841	31784	516051	17/16236
خراسان	17	49	286	46/7841
خوزستان	182	4715	27831	01/10145
سمنان	493	1957	12235	92/6251
فارس	3168	44503	957149	52/21507
کرمان	401	11098	96297	97/8676
کرمانشاه	190	23	135	57/5869
گلستان	204	1899	29694	85/15632
کهکیلویه	111	621	11784	13/18968
گیلان	307	7330	105098	91/14337
مازندران	3897	80377	2/14336	18/17836
هرمزگان	7822	28434	483201	07/16994
جمع کل کشور	20298	214994	3711522

2-9 فرآیند صادرات مرکبات

مراحل و اقدامات لازم برای انجام صادرات میوه و تره بار ارائه می شود مرکبات هم یکی از اقلام بسیار مهم میوه و تره بار کشور از هر دو جنبه تولید و صدور می باشد و نیز مشمول این فرآیند قرار می گیرد.

2-15-1 مراحل قبل از صدور

1- بازار یابی و ایجاد با خریداران خارجی

2- دریافت سهمیه صادراتی از وزارت بازرگانی برای برخی از اقلام میوه و تره بار

3- خرید میوه و یا ترتیب تهیه آن که علی الاصول باید مستقیماً از باغات و مزارع فراهم شود.

4- تهیه وسایل بسته بندی شامل کارتن، جعبه، توری، پوشال، پاکت.

5- تهیه آرم برچسب و نوشته جات ضروری روی بسته ها

6- دریافت اعتبار ارزی از بانکها برای سپردن پیمان برای آن دسته از محصولات که مشمول پیمان ارزی هستند.

7- رزرو جا برای وسیله نقلیه (هواپیما، کشتی و کامیون)

8- تهیه محصول

9- حمل محصول از باغات میوه و مزارع در اقصی نقاط کشور به کارگاه بسته بندی

10- شستشو، ضد عفونی، درجه بندی و بسته بندی

11- دریافت گواهی استاندارد

12- حمل به گمرگات

13- دریافت گواهی بهداشت

اتحادیه صادر کنندگان میوه و تره بار چگونه می توان میوه صادر کرد؟ هفته نامه اتاق بازرگانی

14- انجام تشریفات گمرکی

15- سپردن پیمار ارز

16- دریافت گواهی مبدا

17- دریافت بارنامه حمل

18- بارگیری در هواپیما در صورت حمل هوایی

19- بارگیری در پرواز

20- بازدید کارشناس قرنطینه نباتی کشور مقصد

21- انجام تشریفات گمرکی

22- حمل از فرودگاه به شهر مقصد در کشور مربوط

23- فروش در میادین میوه و تره بار

24- حمل از میادین به مراکز خره فروشی

(از مرحله 20 تا 24 مربوط به بعد وصول کالا در مقسد است)

(از مرحله 14 به بعد) به مقصد اروپا

14- انحام تشریفات گمرکی و پمپ کانتینر

15- سپردن پیمان ارزی

16- دریافت گواهی مبدا

17- دریافت کارنه تیر

18- دریافت ویزا برای راننده کلیه کشورهای طول مسیر به جز ترکیه

(از مرحله 19 تا 23 امور مربوط به شرکت حمل کننده کالاست )

19- عزیمت به مرز بازرگان

20- بازدید مجدد گمرکات بازرگان

21- حرکت به سوی مقصد

22- دریافت اتوبان کارت برای حرکت در اتوبان کشور آلمان

23- بازدید کارشناسی قرنطینه

24- انجام تشریفات گمرکی

25- حمل به شهر مقصد

26-فروش در میادین میوه و تره بار

27- حمل از میادین به مراکز خرده فروشی

از مرحله 22 تا 27 مراحل مربوط به بعد از وصول کالا به مقصد است

در مواردیکه حمل توسط کشتی و لنج دریا صورت گیرد از مرحله 14 به بعد مقصد دبی

14- انجام تشریفات گمرکی در گمرکات بندرعباس

15- سپردن پیمان ارزی

16- بارگیری در لنج، کشتی

17- عزیمت به سوی یکی از کشورهای امارات

18- انجام تشریفات گمرکی در مقصد

19-بارگیری در کامیون و حمل به میادین

20- فروش در میادین

21- حمل از میادین به مراکز خرده فروشی

2-10 مراحل اداری صادرات میوه

صدور کالا مستلزم انجام یک سلسله کارهای اداری است حال مراحل اداری لازم برای صدور میوه و تره بار را که مرکبات نیز بخشی از آن است به اختصار مورد بررسی قرار می دهیم.

1-1- دریافت سهمیه صادراتی

برخی محصولات در بازار تقاضای بسیار زیادی دارند. در مورد یان دسته از محصولات سهمیه صادراتی تعیین می گردد و صادرکننده باید به وزارت بازرگانی مراجعه کرده به اخذ سهمیه اقدام نماید. (محصولاتی مانند سیر و خربزه مشمول سهمیه صادراتی هستند).

2- دریافت اعتبار صادراتی

تقاضای دریافت اعتبار صادراتی جهت سپردن پیمان ارزی برای هر صادر کننده لازم است و جهت انجام این کار مراجعه به اداره تواتر و امور صادراتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در تهران و بانک در شهرستان ها ضروری است.

* رضا بنایی – مراحل اسنادی صادرات نشر به گمرک

3- گواهی استاندارد

برای صدور برخی از انواع میوه و تره بار که مشمول اجاره هستند باید گواهی موسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران اخذ و به گمرک ارائه شود.

4- گواهی بهداشت

یکی از مدارک لازم جهت ارائه به گمرک در موقع انجام تشریفات گمرکی که صادرکننده باید به سازمان حفظ نباتات وزارت کشاورزی مراجعه و گواهی لازم را دریافت و هنگام اضطرار کالا با سایر مدارک به اظهار نامه ضمیمه نماید.

5- نرخ گذاری کالای صادراتی

طبق قانون صادرات و واردات از طرف کمسیون نرخ گذاری کالاهای صادراتی در مرکز توسعه صادرات ایران انجام می شود.

6- پیمان ارزی :

طبق ماده 17 قانون دولت موظف است از کالای صادراتی پیمان ارزی اخذ نماید و برای امر واریزی پیمان ارزی و ایفای تعهدات مربوط به صادرکنندگان بنماید که به نوع کالا و کشور مقصد بستگی دارد.

7- تشریفات گمرکی (داخل کشور)

پس از انجام مراحل مختلف قبل از صدور و صادر کننده میوه و تره بار به یکی از گمرکات کشور که مجوز تشریفات گمرکی راه دارد مراجعه کرده و اظهار نامه خود را تسلیم گمرک می نماید. در مورد کالایی که تعداد بسته هایشان زیاداست گمرک معمولاً موافقت می نماید که مامورین پس از دریافت اظهارنامه کالا را در انبار صادر کننده بازدید نماید. در مورد کالایی که با کانتینر حمل می گردد گمرک ممکن است فقط با سرب و مهر کردن در یا درهای وسائط نقلیه اکتفا نمود.

8- گواهی مبدا

با توجه به اینکه اکثر کشورهای اروپایی برای میوه صادراتی ایران گواهی مبدا مطالعه می نماید صادر کننده برای دریافت گواهی مبدا به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران مراجعه می نماید تا در مقصد نسبت به ترخیص کالا، با مشکلی مواجه شود.

بررسی موانع صادرات مرکبات و ارائه راه کارهایی برای افزایش صادراتکاهش درآمد حاصل از صدور نفتصادرات